bahaSABUdaya

 

Lima Etos Sunda

Ku: Udin, S.Pd *)

 

Arus modernisasi kiwari lir lambak laut nu terus-terusan tingjelegur ngagempuran budaya urang. Anu ngabalukarkeun sirnana jati diri bangsa. Kitu ogé rasa kabangsaan beuki leungit, alatan budaya bangsa séjén leuwih nembrak di batan budaya sorangan. Pikeun nyanghareupan bangbaluh dina kabudayaan Sunda, taya goréngna urang nyonto kana norma nu geus nyampak jaman baheula mula, nyaéta étos sarta watek urang Sunda nu bisa jadi bekel kasalametan dina ngambah kahirupan kiwari.

 

Sumber: https://infobandungbarat.com/cageur-bageur-bener-singer-pinter-etos-dan-pendidikan-karakter-orang-sunda/

Aya lima hal étos nu hadé titinggal karuhun Sunda, nyaéta cageur, bageur, bener, pinter, jeung singer. Naon pima’naeun éta unggal kecap, bisa ditengetan ieu di handap.

1.     Cageur : masarakat Sunda kudu cageur jasmani sarta rohani, cageur mikir, cageur pamanggih jeung pamadegan, cageur moral, cageur migawé sarta milampah.

2.     Bageur : manusa Sunda kudu nyaah ka sasama, daék barangbéré boh matéri boh moril, henteu korét, henteu émosional, boh haté, tulung tinulungan sarta ikhlas ngajalankeun sarta ngamalkeun lain ngan dibaca boh diucapkan waé.

 

Sumber: https://www.indonesiana.id/read/175717/kolaborasi-vokasi-unpad-dan-fkip-unpak-workshop-pengajaran-berbasis-budaya-lokal-sunda

3.     Bener : masarakat Sunda ulah bohong, ulah loba alesan dina migawé pancén pakasaban, kudu amanah, lempeng ngajalankeun ageman, bener dina mingpin, sarta henteu ngaruksak alam.

4.     Pinter : urang Sunda kudu cerdas, beunghar ku élmu dunya sarta ahérat, ngarti élmu ageman nepi ka dasarna, bisa nyaluyukeun diri jeung sasama, bisa ngedalkeun sarta méréskeun masalah kalayan wijaksana, sarta henteu ngarasa singer sorangan bari ngagogoréng batur.

 Sumber: https://www.detik.com/jabar/budaya/d-7170285/mengenal-ragam-keunikan-dan-ciri-khas-suku-sunda-yang-membuatnya-unik

5.     Singer : masarakat Sunda kudu ngarti dina ngalaksanakeun pancén, bisa mawas diri lain was-was, miheulakeun batur saméméh pribadi, ngahormat kana pamadegan batur.

*) Gur   Staf Pengajar di SMAN 1 Pangalengan, Ketua MGMP Bahasa Sunda Kabupaten Bandung, Pemerhati budaya

**) disarikan dari berbagai sumber